భారతీయ ఆర్థిక వ్యవస్థలో MSME యొక్క ప్రాముఖ్యత & పాత్ర

సూక్ష్మ, చిన్న మరియు మధ్య తరహా సంస్థలు (MSMEలు) భారతదేశానికి జీవనాడి, ఇవి విభిన్న రకాల వ్యాపారాలను కలిగి ఉన్నాయి. మూలలోని కిరాణా దుకాణం నుండి పొరుగున ఉన్న దర్జీ వరకు, ఆహార ప్రాసెసింగ్ యూనిట్ నుండి సాఫ్ట్‌వేర్ అభివృద్ధి సంస్థ వరకు - అన్నీ MSME గొడుగు కిందకు వస్తాయి. భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో MSME పాత్ర చాలా ముఖ్యమైనది. ఈ చిన్న వ్యాపారాలు దేశంలో GDP, ఎగుమతులు మరియు ఉద్యోగాల సృష్టికి దోహదపడటంలో ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తాయి.

మీకు తెలుసా? 63 నాటికి భారతదేశంలో 2023 మిలియన్లకు పైగా MSMEలు పనిచేస్తున్నాయి, ఇవి దేశ GDPలో ఆశ్చర్యకరంగా 30% వాటాను అందిస్తున్నాయి. 110 మిలియన్ల మంది కార్మికులతో, ఈ అపారమైన పరిశ్రమ లక్షలాది మంది భారతీయులకు కీలకమైన ఆదాయ వనరు. అంతర్జాతీయంగా భారతీయ కంపెనీల సృజనాత్మకత మరియు ప్రతిభను ప్రదర్శిస్తూ, భారతదేశ ఎగుమతుల్లో MSMEలు కూడా గణనీయమైన మొత్తాన్ని కలిగి ఉన్నాయి.

భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో MSME పాత్ర గురించి తరువాతి భాగాలలో మనం మరింత వివరంగా తెలుసుకుందాం, ఈ చిన్న కంపెనీలు ఉద్యోగ సృష్టి, వృద్ధి మరియు దేశ భవిష్యత్తును ఎలా ప్రోత్సహిస్తున్నాయో పరిశీలిస్తాము.

భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో MSME యొక్క ప్రాముఖ్యత: 

MSMEలు దాని నిజమైన అర్థంలో భారత ఆర్థిక వ్యవస్థకు వెన్నెముక. భారతదేశంలో MSMEల పాత్ర దాని వృద్ధి మరియు అభివృద్ధికి బలమైన పునాదిని అందించడంలో ముఖ్యమైనది. సూక్ష్మ, చిన్న మరియు మధ్య తరహా పరిశ్రమల మంత్రిత్వ శాఖ (MSME) ప్రకారం, MSMEలు దేశ GDPకి 30% కంటే ఎక్కువ దోహదం చేస్తాయి. తయారీ నుండి సేవల వరకు వివిధ రంగాలలో ఆర్థిక కార్యకలాపాలను నడిపించే చోదకాలు అవి.

తయారీ: అధునాతన గేర్ నుండి రోజువారీ ప్రాథమిక వస్తువుల వరకు ప్రతిదాన్ని ఉత్పత్తి చేయడంలో సహాయపడటం వలన MSMEలు తయారీ పరిశ్రమకు చాలా ముఖ్యమైనవి. అవి ఆహార ప్రాసెసింగ్, ఆటోమోటివ్ భాగాలు మరియు వస్త్రాలు వంటి పరిశ్రమలకు గణనీయమైన సహకారాన్ని అందిస్తాయి.

సేవలు: సేవల రంగం MSMEలు గణనీయమైన ఉనికిని కలిగి ఉన్న మరొక ప్రాంతం. వారు IT, ఆరోగ్య సంరక్షణ, విద్య మరియు ఆతిథ్యంతో సహా అనేక రకాల సేవలను అందిస్తారు. సేవా రంగంలోని MSMEలు వాటి వశ్యత, అనుకూలత మరియు కస్టమర్-సెంట్రిక్ విధానానికి ప్రసిద్ధి చెందాయి.

వ్యవసాయం: వ్యవసాయ రంగంలోని MSMEలు ఫుడ్ ప్రాసెసింగ్, ప్యాకేజింగ్ మరియు పంపిణీలో కీలక పాత్ర పోషిస్తాయి. వ్యవసాయ ఉత్పత్తులకు విలువ జోడింపు, రైతుల ఆదాయాన్ని పెంచడం మరియు ఆహార భద్రతకు భరోసా కల్పించడంలో ఇవి సహాయపడతాయి.

1. ఉపాధి కల్పనను ప్రోత్సహించడం

భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో MSME యొక్క అత్యంత ముఖ్యమైన సహకారాలలో భారీ స్థాయిలో ఉపాధి అవకాశాలను సృష్టించడం ఒకటి. MSMEలను తరచుగా "భారతదేశంలో ఉద్యోగ సృష్టికర్తలు" అని పిలుస్తారు.

నైపుణ్యం కలిగిన కార్మికుల నుండి నైపుణ్యం లేని కార్మికుల వరకు, MSMEలు వివిధ రంగాలలో ఉద్యోగాలను సృష్టిస్తాయి. ఇంజనీర్లు, సాంకేతిక నిపుణులు, చేతివృత్తులవారు మరియు బ్లూ-కాలర్ కార్మికులు వంటి విభిన్న నైపుణ్యాలు కలిగిన వ్యక్తులకు అవి ఉపాధి అవకాశాలను అందిస్తాయి. ఈ విస్తృత ఉపాధి కల్పన పేదరికాన్ని తగ్గించడానికి మరియు లక్షలాది మంది భారతీయుల జీవన ప్రమాణాలను మెరుగుపరచడానికి సహాయపడుతుంది.

భారతదేశంలో 110 మిలియన్లకు పైగా ప్రజలకు ఉపాధి కల్పించడంలో MSMEలు బాధ్యత వహిస్తున్నాయని MSME మంత్రిత్వ శాఖ చేసిన అధ్యయనంలో వెల్లడైంది. ఈ సంఖ్య భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో MSME పాత్ర యొక్క అపారమైన సామర్థ్యాన్ని హైలైట్ చేస్తుంది, ఇది దేశంలోని నిరుద్యోగ సవాళ్లను పరిష్కరించడానికి ఒక రంగంగా ఉంది.

2. ఎగుమతులు మరియు ప్రాంతీయ అభివృద్ధిని ప్రోత్సహించడం

MSMEలు దేశీయ ఆర్థిక వ్యవస్థను శక్తివంతం చేయడమే కాదు. భారతదేశ ఎగుమతులను పెంచడంలో భారతదేశంలో MSME పాత్ర ముఖ్యమైనది. ఈ సంస్థలు హస్తకళలు మరియు వస్త్రాల నుండి IT సేవలు మరియు ఇంజనీరింగ్ వస్తువుల వరకు విస్తృత శ్రేణి ఉత్పత్తులను ఉత్పత్తి చేస్తాయి, వీటికి అంతర్జాతీయ మార్కెట్లలో అధిక డిమాండ్ ఉంది.

తమ ఉత్పత్తులు మరియు సేవలను ఎగుమతి చేయడం ద్వారా, MSMEలు దేశానికి విలువైన విదేశీ మారక ద్రవ్యాన్ని ఆర్జిస్తాయి. ఇది దేశ సమతుల్యతను మెరుగుపరచడంలో సహాయపడుతుంది payప్రపంచవ్యాప్తంగా దాని ఆర్థిక స్థితిని మెరుగుపరుస్తుంది మరియు బలోపేతం చేస్తుంది. అదనంగా, MSMEలు భారతదేశ తయారీ రంగం వృద్ధికి దోహదం చేస్తాయి మరియు దేశ బ్రాండ్ ఇమేజ్‌ను ప్రోత్సహిస్తాయి.

ఎగుమతుల పరంగా భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో MSMEల సహకారంతో పాటు, MSMEలు ప్రాంతీయ అభివృద్ధికి కూడా దోహదపడుతున్నాయి. వారు గ్రామీణ మరియు సెమీ-అర్బన్ ప్రాంతాలలో వ్యాపారాలను స్థాపించి, ఉపాధి అవకాశాలను సృష్టిస్తున్నారు.

3. ఆవిష్కరణ మరియు వ్యవస్థాపకతకు ఆజ్యం పోసుకోవడం

MSMEలు ఆవిష్కరణ మరియు వ్యవస్థాపకతకు కేంద్రంగా ఉన్నందున, భారత ఆర్థిక వ్యవస్థకు దాని ప్రాముఖ్యత చాలా ముఖ్యమైనది. ఇది సృజనాత్మకత, రిస్క్ తీసుకోవడం మరియు కొత్త ఆలోచనల అభివృద్ధిని ప్రోత్సహిస్తుంది. ఆర్థిక విస్తరణను ప్రోత్సహించడం మరియు ఆవిష్కరణలను నడిపించడం ద్వారా కొత్త సాంకేతికతలు మరియు వ్యాపార నమూనాలను స్వీకరించడంలో MSMEలు తరచుగా మొదటి స్థానంలో ఉంటాయి.

టెక్ స్టార్టప్‌ల నుండి సాంప్రదాయ కళాకారుల వరకు, వివిధ సవాళ్లు మరియు అవకాశాలను పరిష్కరించడానికి MSMEలు నిరంతరం వినూత్న పరిష్కారాలను అందజేస్తున్నాయి. ఈ ఆవిష్కరణలు వ్యాపారాలకే ప్రయోజనం చేకూర్చడమే కాకుండా ఆర్థిక వ్యవస్థ మొత్తం అభివృద్ధికి దోహదం చేస్తాయి.

స్టార్టప్ ఇండియా మరియు మేక్ ఇన్ ఇండియా వంటి ప్రభుత్వ కార్యక్రమాలు MSMEల వ్యవస్థాపక స్ఫూర్తికి మరింత ఆజ్యం పోశాయి. 

MSMEలు ఎదుర్కొంటున్న సవాళ్లు

భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో MSMEలు గణనీయమైన పాత్ర పోషిస్తున్నప్పటికీ, విస్తరణ మరియు పురోగతిని నిరోధించే అనేక అడ్డంకులను MSMEలు ఎదుర్కొంటున్నాయి. సాధారణ సవాళ్లలో కొన్ని:

• ఫైనాన్స్ యాక్సెస్: MSMEలు సాధారణంగా సాంప్రదాయ బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థల నుండి తగినంత మరియు సరసమైన ఫైనాన్సింగ్ పరిష్కారాలను పొందడానికి ఇబ్బంది పడతాయి. ఇది వృద్ధి మరియు విస్తరణలో పెట్టుబడి పెట్టే వారి సామర్థ్యాన్ని పరిమితం చేస్తుంది.
• మౌలిక సదుపాయాల కొరత: ముఖ్యంగా గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో విద్యుత్ సరఫరా, రవాణా మరియు ఇంటర్నెట్ కనెక్టివిటీ వంటి పేలవమైన మౌలిక సదుపాయాల కారణంగా MSMEల కార్యకలాపాలు దెబ్బతింటాయి, ముఖ్యంగా గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో MSMEలకు ఆటంకం కలుగుతుంది.
• సంక్లిష్ట నిబంధనలు: MSMEలు తరచుగా బహుళ సమ్మతి అవసరాలతో సంక్లిష్టమైన నియంత్రణ వ్యవస్థలను ఎదుర్కొంటాయి, ఇది సమయం తీసుకుంటుంది మరియు ఖరీదైనదిగా నిరూపించబడుతుంది.
• స్కిల్డ్ వర్క్ ఫోర్స్ లేకపోవడం: ముఖ్యంగా సాంకేతిక మరియు నిర్వాహక స్థానాలకు అర్హత కలిగిన ఉద్యోగులను కనుగొనడం అనేక MSMEలకు ఒక సవాలుగా ఉంది.
• మార్కెట్ యాక్సెస్: బ్రాండ్ గుర్తింపు, పంపిణీ నెట్‌వర్క్‌లు మరియు పెద్ద ఆటగాళ్ల నుండి పోటీ వంటి కారణాల వల్ల MSMEలు తరచుగా దేశీయ మరియు అంతర్జాతీయ మార్కెట్‌లను యాక్సెస్ చేయడంలో సవాళ్లను ఎదుర్కొంటాయి.
• సాంకేతికత స్వీకరణ: MSMEలు విఫలమైతే వారి వ్యాపారాలను విస్తరించడంలో ఇబ్బందులు ఎదుర్కోవలసి ఉంటుంది quickతాజా సాంకేతికతలకు అనుగుణంగా మారండి.

MSME వృద్ధికి ప్రభుత్వ కార్యక్రమాలు

భారతదేశ ఆర్థిక వృద్ధిలో MSMEల పాత్ర ఎంత ముఖ్యమో అర్థం చేసుకుని, ఈ రంగం విస్తరణను ప్రోత్సహించడానికి భారత ప్రభుత్వం వివిధ కార్యక్రమాలను ప్రారంభించింది. ఈ కార్యక్రమాలన్నింటి నుండి MSMEలు ఎంతో ప్రయోజనం పొందాయి, ఇవి వారికి ఆర్థికం, సాంకేతికత మరియు మార్కెట్ అవకాశాలను అందుబాటులోకి తెచ్చాయి. ప్రధాన ప్రభుత్వ కార్యక్రమాలలో ఇవి ఉన్నాయి:

• ముద్రా యోజన: ఈ కార్యక్రమం MSMEలకు వారి పెట్టుబడి మరియు నిర్వహణ మూలధన అవసరాలను తీర్చడానికి రూ. 10 లక్షల వరకు రుణాలను అందిస్తుంది.
• స్టాండ్ అప్ ఇండియా పథకం: ఈ పథకం మహిళలు మరియు SC/ST వ్యాపారవేత్తలకు కొత్త వ్యాపారాలను ప్రారంభించడంలో వారికి ఆర్థిక సహాయం అందిస్తుంది.
• PMMY (ప్రధానమంత్రి ఉపాధి కల్పన కార్యక్రమం): ఈ ప్రభుత్వ పథకం MSME లకు కొత్త వ్యాపారాన్ని స్థాపించడానికి లేదా ఉన్న వ్యాపారాలను విస్తరించడానికి ఆర్థిక సహాయం అందిస్తుంది.
• స్కిల్ ఇండియా మిషన్: ఈ చొరవ భారతదేశంలోని యువతకు నైపుణ్యం కల్పించడం మరియు MSMEలతో సహా వివిధ రంగాలలో పని చేయడానికి అవసరమైన శిక్షణను అందించడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
• మేక్ ఇన్ ఇండియా: భారతీయ తయారీ మరియు ఉత్పత్తిని ప్రోత్సహించడం ద్వారా, ఈ కార్యక్రమం MSME లకు ప్రపంచ సరఫరా గొలుసులో పాల్గొనే అవకాశాన్ని కల్పిస్తుంది.

భారతదేశంలో MSMEల భవిష్యత్తు

ప్రభుత్వ మద్దతు, సాంకేతిక పురోగతులు మరియు మారుతున్న వినియోగదారుల ప్రాధాన్యతల ద్వారా భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో MSME యొక్క భవిష్యత్తు పాత్ర చాలా ఆశాజనకంగా కనిపిస్తోంది. మేక్ ఇన్ ఇండియా మరియు డిజిటల్ ఇండియా వంటి కార్యక్రమాల సహాయంతో తమ మార్కెట్‌ను విస్తరించుకోవడానికి MSMEలు సాంకేతికత మరియు ఇ-కామర్స్‌ను ఎక్కువగా స్వీకరిస్తున్నాయి.

ముగింపు

యువతరం యొక్క ఆవిష్కరణ మరియు వ్యవస్థాపకత విధానం ద్వారా MSME రంగం విస్తరణ జరుగుతుంది. భారతదేశం ప్రపంచ ఆర్థిక శక్తి కేంద్రంగా మారుతున్నందున, భారతదేశంలో MSME పాత్ర దేశ భవిష్యత్తును రూపొందించడంలో మరింత ముఖ్యమైన పాత్ర పోషించనుంది. 

భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో MSME పాత్రపై తరచుగా అడిగే ప్రశ్నలు

ప్రశ్న 1. భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో MSME పాత్ర యొక్క ప్రాముఖ్యత ఏమిటి?

జవాబు. MSMEలు భారత ఆర్థిక వ్యవస్థకు పునాది మరియు వెన్నెముక. GDP, ఉపాధి కల్పన మరియు ఎగుమతులకు గణనీయంగా దోహదపడటానికి భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో MSMEల ప్రాముఖ్యత చాలా అవసరం. తయారీ నుండి సేవలు, ఆర్థిక వృద్ధి మరియు అభివృద్ధిని నడిపించడం వంటి వివిధ రంగాలలో MSMEలు కీలక పాత్ర పోషిస్తాయి.

ప్రశ్న 2. భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో ఉపాధి కల్పనకు MSMEల సహకారం ఏమిటి?

జవాబు. భారతదేశంలో MSMEల పాత్ర ముఖ్యమైనది, ఎందుకంటే అవి భారతదేశంలో, ముఖ్యంగా గ్రామీణ మరియు సెమీ-అర్బన్ ప్రాంతాలలో ప్రధాన ఉద్యోగ సృష్టికర్తలు. అవి నైపుణ్యం కలిగిన కార్మికుల నుండి నైపుణ్యం లేని కార్మికుల వరకు వివిధ రంగాలలో ఉపాధి అవకాశాలను అందిస్తాయి. MSMEలు వ్యక్తులు స్వయం ఉపాధి పొందేందుకు మరియు ఆర్థిక వ్యవస్థకు దోహదపడేందుకు సాధికారత కల్పిస్తాయి.

Q3. భారతదేశంలో MSMEలు ఎదుర్కొంటున్న సవాళ్లు ఏమిటి?

జవాబు. భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో MSMEల గణనీయమైన సహకారం ఉన్నప్పటికీ, వారు ఆర్థిక లభ్యత, మౌలిక సదుపాయాల కొరత, సంక్లిష్ట నిబంధనలు మరియు సాంకేతిక పరిజ్ఞానం పరిమిత ప్రాప్యత వంటి అనేక సవాళ్లను ఎదుర్కొంటున్నారు. ముద్రా యోజన, స్టాండ్ అప్ ఇండియా మరియు మేక్ ఇన్ ఇండియా వంటి అనేక ప్రభుత్వ కార్యక్రమాలు ఈ సవాళ్లను పరిష్కరించడం మరియు MSMEలకు సాధికారత కల్పించడం లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాయి.

Q4. నేను నా స్వంత MSMEని ఎలా ప్రారంభించగలను?

జవాబు. MSMEని ప్రారంభించడం ఒక లాభదాయకమైన వెంచర్ కావచ్చు. మీ స్వంత MSMEని ప్రారంభించడానికి, మీరు ఒక ఆచరణీయమైన వ్యాపార ఆలోచనను గుర్తించాలి, చాలా వివరణాత్మక వ్యాపార ప్రణాళికను రూపొందించాలి మరియు తగినంత ఫైనాన్సింగ్ పొందాలి. స్టార్టప్ ఇండియా వంటి ప్రభుత్వ కార్యక్రమాలు ఔత్సాహిక వ్యవస్థాపకులకు మద్దతు మరియు మార్గదర్శకత్వాన్ని అందిస్తాయి.